Andrzej Poczobut, wybitny polski dziennikarz, aktywista i jeden z liderów Związku Polaków na Białorusi, został laureatem prestiżowej Nagrody im. Sacharowa „Za wolność myśli” 2025. Jest to wyróżnienie przyznawane przez Parlament Europejski osobom i grupom, które w wyjątkowy sposób zasłużyły się w walce o prawa człowieka i wolność. Dla Andrzeja Poczobuta, ta nagroda jest nie tylko osobistym triumfem, ale też głośnym sygnałem dla społeczności międzynarodowej o dramatycznej sytuacji na Białorusi. „Nagroda im. Sacharowa za Wolność Myśli za rok 2025 trafia do Andrzeja Poczobuta z Białorusi oraz Mzii Amaglobeli z Gruzji. Odwaga tych dziennikarzy, którzy mimo więzienia zabierają głos przeciwko niesprawiedliwości, stanowi potężny symbol wolności i demokracji” – przekazała przewodnicząca PE Roberta Metsola.
Droga do uznania
Poczobut, urodzony w 1973 roku w Wielkiej Brzestowicy, od lat aktywnie działa na rzecz Polaków na Białorusi – jako dziennikarz i lider mniejszościowej społeczności. Jego relacje, reportaże i krytyczne komentarze wobec białoruskich władz przysparzały mu wielokrotnych prześladowań: zatrzymań, postępowań, a wreszcie wyroku – w 2021 roku został skazany na osiem lat kolonii karnej. We wrześniu 2025 roku, Andrzej Poczobut został zgłoszony przez grupy polityczne Europejskiej Partii Ludowej i Europejskich Konserwatystów i Reformatorów w Parlamencie Europejskim jako kandydat do nagrody.
Symboliczna waga wyróżnienia
Nagroda im. Sacharowa nosi imię wybitnego radzieckiego fizyka, laureata Pokojowej Nagrody Nobla, który stał się symbolem walki o prawa człowieka i sprzeciwu wobec tyranii. Przyznawane od 1988 roku wyróżnienie, podkreśla zobowiązanie Europy do obrony wolności słowa, zrzeszania się i swobodnego myślenia.
Nagroda Parlamentu Europejskiego dla Andrzeja Poczobuta nabiera wyjątkowego znaczenia – to wyraz solidarności z tymi, którzy w rejonie Europy Wschodniej ryzykują wolnością, a nierzadko życiem, tylko po to, by mówić prawdę. Jego sytuacja – osadzony, odizolowany, bez możliwości swobodnego kontaktu z rodziną – uwypukla dramat dziennikarzy i aktywistów działających pod autorytarnym reżimem.
Mzia Amaglobeli
Gruzińska dziennikarka i dyrektorka medialnych serwisów internetowych Mzia Amaglobeli została zatrzymana w 2025 roku za udział w antyrządowej demonstracji i skazana na dwa lata więzienia na podstawie zarzutów o podłożu politycznym.
To pierwsza kobieta, która została więźniem politycznym w Gruzji od czasu uzyskania niepodległości, i bojowniczka o wolność słowa – stała się symbolem prodemokratycznego ruchu protestacyjnego w Gruzji, sprzeciwiającego się reżimowi partii Gruzińskie Marzenie po wyborach w październiku 2024 r.