Listopad to czas zadumy i wspomnień. Dla katolików na całym świecie, a zwłaszcza dla Polaków mieszkających na Białorusi, pierwsze dni tego miesiąca mają szczególne znaczenie. 1 listopada, w uroczystość Wszystkich Świętych, oraz 2 listopada, w Dzień Zaduszny, cmentarze stają się miejscem pielgrzymek. To moment, gdy kwitną chryzantemy, a tysiące światełek rozjaśnia mroki jesieni, łącząc pokolenia żywych i zmarłych.
Pielęgnacja tradycji i tożsamości
Choć Uroczystość Wszystkich Świętych na Białorusi jest dniem roboczym, to tradycja odwiedzania grobów bliskich jest wciąż silna, szczególnie w społeczności polskiej. Dla tutejszych Polaków, te dni są nie tylko wyrazem wiary, ale również ważnym elementem kultywowania narodowej i kulturowej tożsamości. W odróżnieniu od większości prawosławnych Białorusinów, dla których głównym dniem pamięci o zmarłych jest Radonica (obchodzona we wtorek po drugiej niedzieli Wielkanocnej i będąca dniem wolnym od pracy), katolicy gromadzą się na nekropoliach z początkiem listopada.
Na cmentarzach odbywają się uroczystości, które gromadzą wiernych, duchowieństwo oraz przedstawicieli polskiej dyplomacji. Groby są pieczołowicie sprzątane, zdobione kwiatami i zniczami. Jest to widomy znak nieustannej pamięci i szacunku dla przodków.
Dzień Pamięci Narodowej: śladami historii
Tradycja ta nabiera na Białorusi szczególnego, głęboko historycznego wymiaru. Listopadowe dni to również Dzień Pamięci Narodowej – moment, w którym Polacy oddają hołd wszystkim, którzy walczyli o wolność i niepodległość. Zapalają znicze nie tylko na grobach krewnych, ale także na żołnierskich mogiłach, kwaterach wojskowych, przy tablicach pamiątkowych oraz w miejscach masowych pochówków.
Rozkład nabożeństw na cmentarzach Grodna w dniach wspominania zmarłych:
1 listopada
12.00 – stary cmentarz pobernardyński
12.30 – cmentarz franciszkański
2 listopada
11.00 – cmentarz przy prospekcie Kosmonautów („Azot”)
15.00 – cmentarz „Auls”